Sinds de 14e eeuw speelt een mysterie rond Maria Magdalena. Het raadsel is wijdverspreid geraakt door de initialen van deze heilige. In welke taal je het ook bekijkt, haar initialen zijn altijd MM. In het Engels is het Mary Magdalene, in het Frans Marie Madeleine, in het Italiaans Maria Maddalena en in het Oudgrieks heet zij Μαρία Μαγδαληνή. De letters MM staan ook in de naam (Kleine) “doMMel”, het riviertje dat o.a. langs Kasteel Geldrop en het dorp Nuenen stroomt.
Door de letters MM een kwartslag naar links te draaien, ontstaat EE. De “E” is de 5e letter van het alfabet en in de Oosterse Kerk is haar feestdag 5 mei (5-5). Dit in tegenstelling tot de Rooms-Katholieke Kerk, waar haar feestdag 22 juli is. Met name de eerste datum, 5-5, blijkt een krachtig ingrediënt te zijn voor een ingenieuze puzzel.
“EE” staat bovendien voor de beginletters van het “Eeuwig Edict” uit 1611. Dat is geen toeval en voor mij het bewijs dat de schrijvers van het Eeuwig Edict zich tenminste voor een deel baseerden op een geheim rond Maria Magdalena.
Over de persoon Maria Magdalena is niet veel bekend. Zelfs in de Bijbel is er weinig over haar te vinden. Eigenlijk zijn er in dat heilige boek maar twee gebeurtenissen waarbij zij een rol van belang speelt: de kruisiging en de opstanding van Jezus. Een en ander beschrijft de Bijbel in de vier evangeliën, om te beginnen met dat van Lukas in hoofdstuk 8. In het eerste vers schrijft Lukas “dat Hij reisde van de ene stad en vlek tot de andere, predikende en verkondigende het Evangelie van het Koninkrijk Gods” en dat “de twaalven met Hem waren”.
Paus Gregorius I
Daarna vervolgt Lukas in vers 2:
En sommige vrouwen, die van boze geesten en krankheden genezen waren, namelijk Maria, genaamd Magdalena, van welke zeven duivelen uitgegaan waren (bron: statenvertaling.net)
Dit is meteen een klein raadsel op zich, want wat staat hier nu eigenlijk? Lukas schrijft: “sommige vrouwen (…) namelijk Maria, genaamd Magdalena”. Heeft hij het over één of over meerdere vrouwen? Dit gegeven leidde ook vroeger al tot discussie. Paus Gregorius I (540-604) zou het probleem misbruiken om alle hoerige vrouwen over één kam te scheren.
Berouwvolle hoer
Om een eind te maken aan de controverse hield paus Gregorius in het jaar 591 een preek in de kerk San Clemente in Rome. Daarin schilderde hij Maria Magdalena af als een berouwvolle hoer. Bovendien stelde hij andere vrouwen met de naam Maria gelijk aan Maria Magdalena. Daarmee bedoelde hij vrouwen die kruiken bij zich droegen met parfum. In de ogen van de paus werd dat lekker ruikende goedje namelijk gebruikt om mannen te verleiden.
Sint Hubertus
In de periode 1425-1435 volgden de gebroeders Van Eyck de ‘oplossing’ van paus Gregorius I met hun werk “Drie Maria’s aan het graf” (afbeelding onder). Volgens paus Gregorius konden de drie Maria’s vanwege de zalfpotten worden gegroepeerd onder één naam: Maria Magdalena. Dit gegeven is treffend op het werk weergegeven.
Via de attributen op het afgebeelde schilderij (driemaal een zalfpot, een staf en een speer) ontstaat een code die ook latere schilders toepasten: III en II. De “III” werden daarbij gelezen als het cijfer 3 (Romeins getal III) en de “II” als het getal 11. Overigens is het ook toegepast, bijvoorbeeld bij Kasteel Geldrop (zie onderaan dit artikel) als code 3-2.
Hier beperk ik mij echter tot de uitleg drie-elf, ofwel 3-11. De 3 en de 11 verwijzen naar 3 november (3-11), de naamdag van Sint Hubertus, de beschermheilige van de jacht. Dit gaat om Hubertus van Luik (655-727), de laatste bisschop van Maastricht en de eerste van Luik. In dit verband dient de jacht uiteraard te worden gelezen als die op… mannen, door vrouwen als de prostituee Maria Magdalena!
Punt
De code 3-11 is echter maar zichtbaar op een deel van het schilderij. Hieronder beeld ik het door mij bewerkte volledige schilderij af, dat zonder bewerking in het echt te bewonderen valt in het Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam (olieverf op eikenhouten paneel, 71,5 x 90 cm):
Het ronde attribuut van de slapende soldaat die tegen de lege tombe zit, moet letterlijk worden uitgelegd als een punt. Deze punt geldt als grens van een uitsnede naar boven en naar links. Naar links kan een lijn worden getrokken over de horizontale speren van de voorste slapende soldaat. Naar boven volgt een lijn naar de toren op de rots. Binnen de gele lijnen is (zoals hierboven verklaard) de code 3-11 zichtbaar.
Kasteel Geldrop
De naamdag 3 november (3-11) van Sint Hubertus is belangrijk met betrekking tot Geldrop. De Geldropse kasteelheer die bij het mysterie was betrokken, heette namelijk Hubertus Paulus Hoevenaar (1814-1886). Hij was degene die gezorgd heeft voor de aanstelling van de vader van Vincent van Gogh tot predikant in Nuenen (en Geldrop).
Overigens komt 3-11 als vermenigvuldiging voor als uitkomst 33 (3×11), diagonaal gezien op het wapen van Van Sprangh, dat (door Hoevenaar?) op de westgevel van Kasteel Geldrop is aangebracht.
Verder verwijzen de muurankers op de zuidgevel van dit kasteel naar het Eeuwig Edict. Delen van de tekst hiervan werden door Vincent als code gebruikt in meerdere van zijn werken. De hierboven gevonden code 3-11 lijkt zelfs (omgekeerd gelezen als 11-3) op een interne bevestiging van de code.
De letter N
Afgezet op het Eeuwig Edict als wet 11, woord 3 (dit woord in hoofdletters):
XI.
Om te EVITEREN de diversiteyt van de vonnissen dyer ghegheven worden in (…)
Van het woord “eviteren” kan als anagram “veertien” worden gevormd en dat is de som van 11 en 3: 11 + 3 = 14. Via het alfabet is dit getal als 14e letter in de rangschikking tevens van belang als letter N.
Deze letter komt naast het hierboven beschreven werk van de gebroeders Van Eyck in code terug in werken van Jan van Scorel, Nicolas Poussin en Vincent van Gogh. Maar ook bij het mysterie van Rennes-le-Château en op het Shepherd’s Monument (Shugborough Estate) speelt de letter N een rol.
Opnieuw III en II
En op het schilderij met de drie Maria’s? Daarop dient de N net iets anders te worden uitgelegd en wel als klank. Daar gaat het om Maria Magdalena in het rood en twee anonieme vrouwen, wat voor die vrouwen betreft klinkt als “én-én“. Aan elkaar geschreven ontstaat daaruit het woord “enen“, wat in 1616 als vier verticale muurankers is gecodeerd op de zuidgevel van Kasteel Geldrop.
Overigens is het opmerkelijk dat de muurankers rechts op de bovenstaande foto, in de verhouding 3-2 zijn aangebracht. Dat was immers de oorspronkelijke verhouding (als III en II) op het schilderij met de drie Maria’s.
Nu(e)nen
Tot slot speciaal voor de mensen die zich altijd hebben afgevraagd waarom “Nuenen” met een “e” achter de “u” wordt geschreven en niet als “Nunen”, zoals het in 1840 en 1868 nog op een kaart (onder) voorkwam. Dat is definitief ingevoerd vanwege de vier enen op de zuidgevel van Kasteel Geldrop. Daarmee werden de aanwijzingen naar het Geheim behouden: Nu-enen = Nuenen. Maar dat zal officieel natuurlijk altijd ontkend worden…
