In het Engelse graafschap Staffordshire bevindt zich het landhuis Shugborough Hall met daaromheen een uitgebreid park met monumenten. Een van die monumenten, het Shepherds Monument, vertoont een stenen reliëf. In spiegelbeeld toont dit reliëf een beroemd schilderij van de Franse kunstschilder Nicolas Poussin (1594-1665). Onder de voorstelling bevindt zich een inscriptie met een vooralsnog onbekende afkorting. Veel mensen hebben zich hierover gebogen, maar nog niemand heeft de inscriptie met succes weten te ontcijferen. Mij is dat wel gelukt. Lees hieronder de relatief eenvoudige oplossing.
Het Shepherds Monument maakt deel uit van een reeks op de antieke oudheid gerichte gebouwen in het park van Shugborough Estate. Dit landgoed werd bewoond door admiraal George Anson, die een wereldreis maakte tijdens een oorlog (1739-1742) tussen Groot-Brittanië en Spanje. Deze oorlog werd gevoerd nadat de Spanjaarden in 1731 het linkeroor van kapitein Robert Jenkins hadden afgesneden. Dat getuigde in de ogen van de Engelsen acht jaar later nog steeds van een enorme Spaanse wreedheid. De Britten vonden wat dat betreft een oorlogsverklaring gerechtvaardigd.
Tijdens zijn wereldreis van 1740 tot 1744 voer admiraal George Anson door de Straat Soenda (tussen Java en Sumatra) waar hij in het nabije Batavia geheime besprekingen voerde met bevelhebbers van de VOC.
Na zijn dood op 6 juni 1762 liet Anson een aanzienlijk fortuin na aan zijn broer Thomas Anson, die naast Brits parlementslid ook amateur-architect en vrijmetselaar was. Die combinatie komt overigens in onze eeuw nog steeds voor. Deze Thomas gebruikte het geld om het landhuis op Shugborough Estate op te knappen en het park in te richten. Daarbij zette hij allerlei aanwijzingen uit naar een oud geheim in internationaal verband. Verschillende bevoorrechte, ook Nederlandse, families bewaarden dat geheim reeds lang.
Een geheimzinnige code
Anson liet het Shepherds Monument ergens tussen 1762 en 1764 op zijn landgoed bouwen. Dit Monument toont, zoals in de inleiding al aangegeven, een gespiegelde in reliëf gebeeldhouwde weergave van het schilderij “Et in Arcadia ego” van Nicolas Poussin. Het schilderij en daarvan afgeleide sculptuur tonen twee graftombes en een vrouw met drie herders die de inscriptie “Et in Arcadia ego” op de tombe bekijken. De Latijnse woorden betekenen zoveel als “ook ik ben in Arcadië (geweest)“.
Recht onder het stenen reliëf (na deze alinea zie je een duidelijke weergave) is een inscriptie zichtbaar, die veel professionele en vooral amateur-onderzoekers de nodige hoofdbrekens heeft gekost. Onder de personen die hebben geprobeerd de betekenis van de inscriptie te achterhalen bevindt zich o.a. Charles Darwin. Zelfs codebrekers die zich verdienstelijk hebben gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er geen wijs uit. Ondanks alle moeite is tot nu toe nog niemand erin geslaagd om tot een bevredigende oplossing te komen.
Zo vreemd is dat niet, want deze code maakt deel uit van een grotere en complexe code die in verschillende landen in kunstuitingen werd toegepast. Dit deel van die code leidt uiteindelijk tot het vinden van twee jaartallen.
De oplossing van de Shepherds afkorting
Op de onderste lijn van de inscriptie onder het reliëf lezen wij twee letters: D en M. Voor de duidelijkheid nogmaals de uitvergrote afbeelding:
De D en de M zijn twee Romeinse getallen, die staan voor respectievelijk 500 (D) en 1000 (M). Bij elkaar opgeteld, weliswaar in een gespiegelde volgorde: 1500. Op zichzelf vormen deze letters al een aanwijzing dat er naar een jaartal moet worden gezocht.
In het midden daarboven staan de letters O U O S V A V V. Dit zijn geen, of althans niet allemaal, Romeinse getallen. Daarom beschouw ik ze niet als zodanig en neem ik daarvan hun rangnummer in het alfabet. Die nummers tel ik vervolgens bij elkaar op:
O (15) + U (21) + O (15) + S (19) + V (22) + A (1) + V (22) + V (22) = 137
Dus:
137+ 1500 = 1637
In dat jaar 1637 heeft Nicolas Poussin zijn werk “Et in Arcadia ego” (of: Les Bergers d’Arcadie II) geschilderd:
Mijn conclusie: het Shepherds monument verwijst naar (een code in) het betreffende schilderij, dat zich in het Louvre te Parijs bevindt. Niet meer en niet minder.
Het jaartal 1418
Ruim 100 jaar na de vervaardiging van het schilderij zou in Engeland het Shepherds-reliëf gemaakt worden. Op het schilderij zien wij, net als op het stenen reliëf, maar nu in kleur, een grote vrijstaande (enkele) graftombe afgebeeld met daarvoor drie herders en een vrouw.
De knielende herder met de baard wijst met zijn wijsvinger naar de letter “R” in de tekst “ET IN ARCADIA EGO”.
Hier lijkt de geschilderde versie wat de herders betreft af te wijken van het gebeeldhouwde reliëf van het Shepherds Monument. Ook daar wijst een herder, nu met zijn duim, naar de letter R. Maar met dezelfde hand en een deels ontbrekende wijsvinger, wijst hij bovendien naar de letter N:
Deze letter N komt echter wel degelijk voor op de geschilderde versie, maar dan slim verborgen als een tak tussen twee bomen. Niet als een “gewone” letter N, maar gespiegeld:
Het moet nu duidelijk zijn dat de combinatie van de letters N en R* iets met elkaar te maken heeft, zowel op het schilderij als op de daarvan afgeleide gespiegelde stenen weergave.
*R. Naast de combinatie met de letter N verwijst de letter R bovendien naar de “Radius” binnen een cirkel. Daarover in een ander artikel binnenkort meer.
Aangezien deze twee letters N en R, net als de letters uit de bovenste rij van de inscriptie, geen Romeinse getallen zijn, neem ik weer hun rangnummer in het alfabet. Dat is respectievelijk 14 (N) en 18 (R). Aan elkaar geplakt verkrijgen wij via de recreatieve wiskunde het jaartal 1418. Andersom, 1814, kan niet, want dat is ten opzichte van het schilderij te laat in de tijd.
De Steen der Wijzen
Zou dit een aanwijzing kunnen zijn naar de identiteit van de overledene in de tombe? Of wordt daar overdrachtelijk naar verwezen? Als dat zo is, moet ik op zoek gaan naar iemand die in het jaar 1418 is overleden. Met dank aan Wikipedia kom ik snel uit bij iemand met dezelfde voornaam als Nicolas Poussin: de Franse alchemist Nicolas Flamel (1340-1418). Van Flamel, overleden op 22 maart 1418, wordt verteld dat hij erin geslaagd zou zijn om de Steen der Wijzen (een alchemistische substantie) te maken, waarmee hij onedele metalen kon omzetten in goud.
Als ik nu de sterfdatum van Nicolas Flamel nader beschouw, 22 maart = 22-3, valt mij iets op. Het getal “22” staat in het alfabet voor de letter “V” en die komt in de inscriptie 3x voor. Dit is belangrijk, omdat dit (in het Nederlands) verwijst naar drie Vrouwen, de drie Maria’s die samen de prostituee Maria Magdalena vormen. Dit volgend, lijkt het er op dat de geheimzinnige vrouw op Poussins “Les Bergers d’Arcadie II” toch wel Maria Magdalena moet zijn.
Zoals op de afbeelding is te zien, blijven er uit de oorspronkelijke acht letters maar vijf unieke letters over:
O-U-S-V-A.
Hieruit leid ik het volgende Franstalige anagram af:
“A-VU-OS” = (vertaald uit het Frans) “heeft de beenderen (botten) gezien”.
Hiermee rijst de vraag wie de beenderen heeft gezien. Ook verwijst dit naar de plaats waar de betreffende persoon direct na zijn overlijden is begraven. Wat Nicolas Flamel betreft was Parijs de enige plek waar men zijn beenderen in theorie kon vinden. Nadat Flamel op 22 maart 1418 was overleden, begroef men hem in de kerk van Saint-Jacques-de-la-Boucherie in Parijs. Na de revolutionaire periode in Frankrijk werd deze kerk in 1797 verwoest. Het graf van Flamel was tot aan de periode 1762-1764 dus nog intact. Het schilderij waarnaar het Shepherd’s Monument verwijst, is gemaakt in 1637. Dat betekent dat de schilder, Nicolas Poussin, de beenderen rond dat jaar inderdaad kan hebben gezien.
Ophovius
Het sleutelwoord, dat wij hiermee hebben gevonden, is Parijs (oftewel Paris in het Frans en Engels). De op Poussins schilderij en het Shepherds Monument in Shugborough afgebeelde tombe betreft samengevat het graf van Nicolas Flamel.
Maar nu treedt er een probleem op. Op het schilderij van Poussin staat maar één tombe afgebeeld. Op het stenen Shepherds-reliëf is echter een tweede tombe toegevoegd. Zou het eerder gevonden jaartal 1637 naast de datum van vervaardigen van het schilderij, nog een tweede betekenis hebben? Het antwoord is “ja”. Het jaartal 1637 is namelijk ook het sterfjaar van bisschop Michaël Ophovius. De tweede tombe bevat dus (symbolisch) de stoffelijke resten van deze Nederlandse bisschop.
Door mijn onderzoek terug in de tijd te verleggen, kom ik uit bij de Nederlandse schilder Jan van Scorel en het jaartal 1529. In dat jaar vervaardigde hij zijn schilderij “Maria Magdalena”. Wat het verschil van 108 jaar betekent, leg ik in dit artikel uit.
